Zrozumieć nietolerancję pokarmową – Food Print i Food Test

Pojęcia „alergia pokarmowa”, „nietolerancja pokarmowa” i „nadwrażliwość na pokarmy” są często zamiennie używane i mylone ze sobą, lecz zasadniczo wszystkie one oznaczają odbiegającą od normy reakcję na określone produkty żywnościowe, objawiającą się w różnorodny sposób. Reakcja ta może być wynikiem działania mechanizmów aktywujących układ odpornościowy i wynikającej z tego produkcji przeciwciał lub też wynikiem działania mechanizmów nie związanych z układem odpornościowym. 

Reakcję wyzwalające odpowiedź immunologiczną najczęściej określa się jako „alergię”. Dochodzi do nich, gdy organizm nadmiernie reaguje na produkty, które u większości osób nie powodują takiej odpowiedzi. Taka nadmierna reakcja powoduję uruchomienie produkcji przeciwciał przez układ odpornościowy. Przeciwciała te atakują niektóre białka pochodzące z żywności, które układ odpornościowy rozpoznaje jako zagrożenie.

Alergie podzielone są na cztery typy: I, II, III, IV. Przynależność do poszczególnych typów zależy od tego, która część układu odpornościowego ulega aktywacji i w jakim czasie występuje reakcja. Dwoma typami alergii najczęściej związanymi z niepożądanymi reakcjami na produkty żywnościowe są: 

Alergia typu I
Określana jako alergia zależna od przeciwciał IgE / Nadwrażliwość Typu I / Alergia prawdziwa.

 
Reakcje tego typu charakteryzuje produkcja przeciwciał IgE, uwalniane histaminy oraz innych mediatorów chemicznych na skutek narażania na działanie alergenu (np. orzeszków ziemnych lub skorupiaków). Są one odpowiedzialne za objawy natychmiastowe, występujące w ciągu kilku sekund lub minut po spożyciu określonych produktów. Objawami najczęściej związanymi z klasyczną reakcją alergiczną są: wysypka, kichanie, trudności z oddychaniem lub wstrząs anafilaktyczny. To, które produkty spożywcze są odpowiedzialne za wyzwalanie objawów alergii jest zwykle oczywiste i takich produktów należy unikać do końca życia.

Alergia typu III
Określana jako alergia zależna od przeciwciał IgG / Nietolerancja pokarmowa / Nadwrażliwość na pokarmy.

Reakcje te charakteryzuje produkcja przeciwciał IgG oraz stopniowe tworzenie kompleksów antygen-przeciwciało, które są odkładane lokalnie w tkankach i powodują przewlekły, uogólniony stan zapalny. Kompleksy te są odpowiedzialne za opóźnione występowanie objawów – w kilka godzin lub dni po spożyciu określonego produktu. Do objawów należą: niepokój, depresja, zespół jelita drażliwego, bóle głowy/migreny, zmęczenie, nadciśnienie, egzema, astma, bóle stawów, przewlekły katar, zapalenie stawów, problemy z wagą oraz fibromialgia. Możliwe jest wyeliminowanie powodujących objawy produktów z diety na pewien czas, a następnie, po ustąpieniu objawów, ich ponowne, stopniowe wprowadzenie.

Rosnące znaczenie nietolerancji pokarmowej
Produkty spożywcze występujące w naszej diecie coraz częściej powodują niekorzystne reakcje organizmu, które przyczyniają się do powstawania problemów zdrowotnych. Występujące objawy często jest trudno powiązać ze spożytym pokarmem, gdyż są oddalone w czasie i mogą wystąpić dopiero po 3 dniach od ich konsumpcji. Obecnie szacuje się, że ponad 40% populacji odczuwa objawy nietolerancji pokarmowej, ale ma trudności z identyfikacją produktów powodujących dolegliwości. 

Badanie w kierunku pokarmowo-swoistych przeciwciał IgG jest znane jako rzetelna metoda identyfikująca pokarmy, które mogą powodować niekorzystne objawy. Jednocześnie w oparciu o wynik badania przeciwciał IgG opiera się dieta eliminacyjna dostosowana indywidualnie do potrzeb pacjenta.

Dlaczego warto wykonać badanie?
Naukowcy (Hardman i Hart, 2007) przeprowadzili badania dotyczące związku między stosowaniem diety opartej na eliminacji pokarmów powodujących wysokie poziomy przeciwciał IgG a nasileniem różnych zaburzeń zdrowotnych, m.in. zaburzeń żołądkowo-jelitowych, dermatologicznych, neurologicznych, oddechowych, psychologicznych, mięśniowo-szkieletowych. Badaniem objęto ok. 5,3 tysięcy pacjentów podstawowej opieki zdrowotnej w Wielkiej Brytanii, zadając pytania o korzyści wynikające ze stosowania diety eliminacyjnej. Wykazano, że aż 75% spośród badanych pacjentów odczuło korzystne skutki diety eliminacyjnej wskazanej w oparciu o wyniki testu na nietolerancję pokarmową i wysoko oceniło poprawę swojego samopoczucia, niezależnie od płci i wieku pacjentów. 

Obecnie można wykonać testy Food Print i Food Test.
Food Print (FP) jest najbardziej zaawansowanym i kompleksowym badaniem laboratoryjnym w nowoczesnej technologii mikromacierzy, oferowanym do identyfikowania pokarmowo-swoistych przeciwciał IgG. FP jest testem ilościowym, badającym 222 produkty.

Food Test (FT) jest dokładnym badaniem laboratoryjnym opartym na znanej technologii ELISA, która wykrywa obecność pokarmowo-swoistych przeciwciał IgG w pokarmach, które konsumujemy. FT jest testem ilościowym o panelach 90 i 110 produktów. Dostępny jest również panel wegetariański. 

Po wykonaniu takiego testu i otrzymaniu wyników zaleca się konsultację z dietetykiem lub lekarzem, który zapewni poradę w zakresie zmian diety i zaplanuję odpowiednią terapię. Dietetyk może także zapewnić wsparcie i mobilizować do regularnych kontroli przebiegu diety eliminacyjnej.